20 Μάι Μινωικός πολιτισμός
Μινωικός είναι ο πολιτισμός που αναπτύχθηκε στην Κρήτη περίπου από το 2600 π.Χ. έως το 1100 π.Χ. Η ονομασία του οφείλεται στο μυθικό βασιλιά Μίνωα, για τον οποίον υπάρχουν πάρα πολλές μαρτυρίες και διηγήσεις στα αρχαία κείμενα. Η ακμή και η δύναμη της Κρήτης εκείνους τους αιώνες, σχετίζεται οπωσδήποτε με το γεγονός ότι είχε αναδειχθεί η μεγαλύτερη ναυτική δύναμη στη Μεσόγειο.
Τα ανάκτορα του Μίνωα, διάφοροι οικισμοί της εποχής του, καθώς και πολλά σημαντικά ευρήματα του μινωικού πολιτισμού ήρθαν στο φως από τον Άγγλο αρχαιολόγο Αρθούρο Έβανς, ο οποίος έκανε συστηματικές ανασκαφές στην Κρήτη, κατά τις αρχές του 20ού αιώνα.
Ένα γεγονός που προκαλεί απορίες είναι ότι δεν βρέθηκαν οχυρωματικά έργα στην Κρήτη. Έτσι μπορούμε να συμπεράνουμε ότι οι κάτοικοί της εκείνη την περίοδο δεν είχαν να αντιμετωπίσουν σοβαρούς και επικίνδυνους εξωτερικούς εχθρούς. Αλλά και μεταξύ τ
ους δεν πρέπει να είχαν προβλήματα, πράγμα που σημαίνει ότι αναγνωριζόταν από όλους η κυριαρχία του Μίνωα. Την εποχή εκείνη δημιουργήθηκε η “μινωική θαλασσοκρατία” και οι Κρήτες έγιναν “θαλασσοκράτορες”.
Από τα ευρήματα των ανασκαφών βλέπουμε ότι οι Κρήτες σμίλεψαν την πέτρα και δούλεψαν με φαντασία το χαλκό, το χρυσάφι και το ασήμι. Έφτιαξαν εργαλεία και κοσμήματα και παράλληλα, έδωσαν, σημαντικά δείγματα της ευαισθησίας τους στην κεραμεική, στην κατασκευή ειδωλίων και σφραγίδων. Ζούσαν σε τεράστια ανακτορικά συγκροτήματα, με διαδρόμους, αυλές, εργαστήρια, αποθήκες και, επιπλέον , διέθεταν ένα τέλειο αποχετευτικό σύστημα.
Το εντυπωσιακότερο ανάκτορο είναι αυτό που βρέθηκε στην Κνωσό. Τοιχογραφίες, κεραμεικά, χρυσά κοσμήματα, τελετουργικά αγγεία από αλάβαστρο και πολύτιμες πέτρες μας δείχνουν πόσο ανεπτυγμένος ήταν ο πολιτισμός της Κρήτης. Η πρωτοτυπία, η κομψότητα και η άψογη τεχνική εκτέλεση, μαρτυρούν ότι άνθισε εδώ ένας από τους ωραιότερους και πιο ενδιαφέροντες πολιτισμούς της ανθρωπότητας.
Ένα από τα σημαντικότερα και διαρκέστερα αγαθά που μας άφησε ο Μινωικός πολιτισμός είναι η γραφή. Πρόκειται για μια μεγάλη κατάκτηση, γιατί όπως ξέρουμε, η ιστορία αρχίζει ουσιαστικά από τότε που διαθέτουμε γραπτά μνημεία. Η κρητική γραφή είχε στην αρ
χή τουλάχιστον κάποιες ομοιότητες με την ιερογλυφική της Αιγύπτου.
Το πιο γνωστό ?γραπτό? κείμενο της Κρήτης είναι ο περιβόητος ?δίσκος της Φαιστού?. Η παλιότερη γραφή της Κρήτης έχει ονομαστεί ?Γραμμική Α΄ ? και δεν έχει καταστεί δυνατό μέχρι σήμερα να αποκρυπτογραφηθεί.
Ο πλούτος και τα τεράστια ανάκτορα της Κρήτης έχουν συνδεθεί από την αρχαιότητα με την ιστορία του Θησέα, του Λαβύρινθου και του Μινώταυρου. Ένα χαρακτηριστικό της εποχής είναι και η θέση που κατέχει η γυναίκα στη θρησκεία και σε όλες τις δημόσιες τελετές. Εξαιρετική εντύπωση προκαλούν επίσης οι τοιχογραφίες των ανακτόρων, με έντονα χρώματα και λεπτότατες αποδόσεις των μορφών.
Ένα μοναδικό αγώνισμα που αναπτύχθηκε και αγαπήθηκε πολύ στην Κρήτη είναι τα λεγόμενα ?ταυροκαθάψια ?. Ιδιόρρυθμο και επικίνδυνο αγώνισμα, είναι ένα είδος ταυρομαχίας, κατά την οποία ο αθλητής έπιανε τον ταύρο από τα κέρατα και τιναζόταν με άλμα πάνω από το ζώο.
Γύρω στα 1.400 π.Χ. τα μεγάλα ανάκτορα της Κρήτης φαίνεται να έπαθαν μεγάλη καταστροφή. Η επικρατέστερη θεωρία υποστηρίζει ότι η καταστροφή αυτή είχε σχέση με την έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης. Μια άλλη άποψη δέχεται ότι η καταστροφή και η παρακμή του Μινωϊκού πολιτισμού οφείλεται σε σύγκρουση των Κρητών με τους Αχαιούς της ηπειρωτικής Ελλάδας, σύγκρουση από την οποία βγήκαν νικητές οι Αχαιοί.
Όπως και να έχει το πράγμα, γεγονός είναι ότι η Κρήτη έδωσε τον πρώτο ευρωπαϊκό πολιτισμό, ο οποίος μας εντυπωσιάζει ακόμη και σήμερα με τη γοητεία του και την ομορφιά του.
